دانلود مقاله تعامل حقوق داخلی ایران و حقوق بین الملل در جرم انگاری

چكيده

توسعه و تدوين حقوق بين‌الملل مخاصمات مسلّحانه، موجب تعهّد دولتها نسبت به جرم‌انگاري، محاكمه و مجازات مرتكبان جنايات جنگي شده ‌است. در اين راستا، پس از تصويب اساسنامه ديوان بين‌المللي كيفري، كشورها تمايل بيشتري براي پذيرش اين جنايات در حقوق داخلي از خود نشان داده‌اند. همچنين كاربرد سلاحهاي شيميايي در جنگ يكي از موضوعاتي‌است كه مي‌تواند در صلاحيت ديوان بين‌المللي كيفري قرار گيرد. ايران همچنان مشغول بررسي موضوع الحاق يا عدم الحاق به ديوان مذكور است. با توجه به اصل «تكميلي بودن صلاحيت ديوان» و قاعده فقهي «نفي سبيل»، درصورت الحاق، اين کشور ضرورت جرم‌انگاري جنايات مذکور را بيشتر احساس خواهد كرد. البته ايران اكنون نيز براساس معاهدات 1949 ژنو و 1993 پاريس براي جرم‌انگاري اين جرائم تعهّداتي دارد كه هنوز به آنها عمل نكرده ‌است. منطق سياسي نيز اقتضا مي‌نمايد اين جرائم در حقوق داخلي شناسايي شوند. اين كار نه‌تنها مغايرتي با موازين اسلامي ندارد بلكه تعقيب و مجازات مجرمان جنگي از نظر تئوريك، داراي سابقه فقهي است. بعلاوه، جرم‌انگاري سلاحهاي شيميايي بطور خاص، سبب تقويت عرف بين‌المللي در اين زمينه بوده و ايران نيز صلاحيت رسيدگي به اين جنايت را درصورت وقوع در داخل خاك ايران، خواهدداشت.

1. مقدمه

عليرغم آنكه «اصل ممنوعيت توسل به زور ياتهديد به استفاده از آن» در حقوق بين‌الملل نوين مورد پذيرش قرار گرفته(بند 4 ماده 2 منشور ملل متحد) و به‌عنوان يكي از اصول اساسي منشور ملل متحد در سندي كه «عالي‌ترين تعهدات بين‌المللي دولتها» را بيان مي‌كند، تجلي يافته‌است( ماده 103 منشور)، اما توسعه وتدوين حقوق بين‌الملل مخاصمات مسلحانه(حقوق جنگ يا Jus in Bello)، همچنان ادامه‌دارد. به بيان ديگر، با اين كه وقوع جنگ، ممنوع گشته است، اما واقعيت جنگ ناديده گرفته نشده وقواعد حقوقي براي چگونه جنگيدن در حال توسعه است. از سوي ديگر، پيشرفت‌هاي روزافزون فناوري‌ هاي نظامي قدرت بي‌پاياني به جنگ‌افروزان وجنگ‌سالاران اعطا مي كند كه ممكن است اين قدرت، حيات بشري واحساسات انساندوستانه را فداي خودخواهي‌هاي قدرت‌ طلبانه آنها كند. اين امر بر لزوم قاعده‌مند كردن واقعيت جنگ نيز افزوده است. ناكارآمدي «حقوق پيش گيري از جنگ يا Jus ad Bellum»(ضيايي بيگدلي، 1380: 78) مخصوصاٌ در عمل نيز اثبات شده ومتأسفانه «منع جنگ» به «آسودن از جنگ» نينجاميده ‌است.